ค่าประสิทธิภาพของมอเตอร์ไฟฟ้า

ประสิทธิภาพคืออะไร ?

ค่าประสิทธิภาพของมอเตอร์คือ อัตราส่วนระหว่างกำลังขาออก (Output Power) และกำลังไฟฟ้าขาเข้า (Input Power) โดย

กำลังขาออก (Output Power) คือ กำลังงานที่มอเตอร์สามารถทำได้
กำลังไฟฟ้าขาเข้า (Input Power) คือ กำลังไฟฟ้าที่มอเตอร์จะต้องใช้เพื่อทำให้เกิดกำลังงานนั้นๆ

ค่าประสิทธิภาพของมอเตอร์มีความสัมพันธ์ตามสมการดังนี้

ประสิทธิภาพ (%) = [746 x แรงม้า (เอาต์พุต) / วัตต์ (อินพุต)] x 100
= (กำลังเอาต์พุต/กำลังอินพุต) x 100

= (กำลังเอาต์พุต/(กำลังเอาต์พุต+กำลังสูญเสีย) x 100

โดยค่าประสิทธิภาพของมอเตอร์ไฟฟ้านั้นจะขึ้นอยู่กับค่าการสูญเสียที่เกิดขึ้นในตัวมอเตอร์ โดยทั่วไปผู้ผลิตมอเตอร์จะออกแบบและเลือกใช้วัสดุในการผลิตที่มีค่าความสูญเสียน้อย เช่น ขวดลวด แกนเหล็ก รวมไปจนถึงพัดลมระบายความร้อนเพื่อให้มอเตอร์นั้นมีประสิทธิภาพที่สูงขึ้น

ปัจจุบันมาตรฐานประสิทธิภาพของมอเตอร์โดยทั่วไปจะถูกกำหนดโดยมาตรฐาน IEC ซึ่งมอเตอร์ประสิทธิภาพสูงจะมีระดับประสิทธิภาพที่ระดับ IE2,IE3,IE4 ในขณะที่มอเตอร์มาตรฐานจะมีระดับประสิทธิภาพที่ IE1

เพื่อให้มอเตอร์ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด ควรจัดการให้มอเตอร์ขับภาระโหลดประมาณ 80-100% ของพิกัดซึ่งจะมีบอกไว้ในเนมเพลต ส่วนปริมาณกำลังไฟฟ้าที่ใช้ (Input Power) จะแตกต่างกันไปสำหรับมอเตอร์แต่ละตัว โดยมอเตอร์ที่มีค่าประสิทธิภาพสูงกว่าจะใช้กำลังขาเข้าน้อย (ประหยัดพลังงานมากกว่า) เมื่อเปรียบเทียบกับมอเตอร์ที่มีประสิทธิภาพต่ำกว่า ทั้งนี้ก็ไม่ควรให้มอเตอร์รับภาระเกินกำลัง (Over load) เพราะจะทำให้ประสิทธิภาพต่ำลง เกิดความร้อนสูง และส่งผลให้มอเตอร์ไหม้ได้หากไม่มีการป้องกันทีดี